उच्च व सर्वोच्च न्यायालयांना वाद नको आहेत ,तर भारतीय संविधानिक राज्य घटनेच्या मूलभूत रचनेवर बोलण्यास सरन्यायाधीशांना बंदी
Published On : 16 Sep 2023साझा करें:
भारत देशातील उच्च व सर्वोच्च न्यायालयांना वाद नको आहेत ,तर भारतीय संविधानिक राज्य घटनेच्या मूलभूत रचनेवर बोलण्यास सरन्यायाधीशांना बंदी - सर्वोच्च न्यायालय सरन्यायाधीश डीवाय चंद्रचूड
नवी दिल्ली : भारत देशातील उच्च व सर्वोच्च न्यायालयांना वाद नको आहेत ,तर भारतीय संविधानिक राज्य घटनेच्या मूलभूत रचनेवर बोलण्यास सरन्यायाधीशांना बंदी आहे असे सर्वोच्च न्यायालयाचे सरन्यायाधीश डी वाय चंद्रचूड यांनी म्हटले आहे. सुप्रीम कोर्टाचे सरन्यायाधीश डीवाय चंद्रचूड यांनी शुक्रवारी राम जेठमलानी व्याख्याता मालिकेच्या चौथ्या आवृत्तीला संबोधित केले. सरन्यायाधीश म्हणाले की, मी तत्त्वाबाबत जे काही करायचे ते माझ्या निर्णयांद्वारे केले पाहिजे, न्यायालयाबाहेर जाहीरनाम्याद्वारे नाही.
सुप्रीम कोर्टाचे सरन्यायाधीश चंद्रचूड यांनी शुक्रवारी राम जेठमलानी जन्मशताब्दी स्मरण कार्यक्रमात भाग घेतला आणि त्यांचे स्मरण केले. सरन्यायाधीश म्हणाले, आजचा विषय मूलभूत संरचना तत्त्वाचा आहे. मी जेठमलानी यांचे खूप कौतुक करत असलो तरी मला मूळ रचना सिद्धांतावर भाष्य करायचे नाही. ते म्हणाले जर मला या तत्त्वाबद्दल काही करायचे असेल तर ते माझ्या निर्णयाद्वारे करावे लागेल, न्यायालयाबाहेर जाहीरनाम्याद्वारे नाही.
किंबहुना, एका व्याख्यानाचे आयोजन करण्यात आले होते, ज्याचा विषय होता. मूलभूत संरचना सिद्धांताने भारत देशाची चांगली सेवा केली आहे का? या कार्यक्रमाला प्रमुख पाहुणे म्हणून चंद्रचूड होते. ते आपल्या भाषणात म्हणाले की, मी खूप कौतुक करतो. पण एक गोष्ट मला शेअर करायला आवडणार नाही. मी नवीन वादांना व त्यांना जन्म देण्याची न्यायालयांची क्षमता आहे. न्यायालयांचे संस्थात्मकीकरण करणे हा माझा उद्देश आहे. तेव्हा मला वाटले की, या तत्त्वाबाबत मला काही करायचे असेल तर ते माझ्या निर्णयांद्वारे करावे.
मूलभूत रचना सिद्धांत मदत करते. मी बोलत असेल तर व्यत्यय आणू नका.. सीजेआय म्हणाले आहेत. भारतातील बेजबाबदार वक्तव्याची सर्वाेच्च न्यायालयाने दखल घ्यावी...असे वाटते परंतु , २६२ मान्यवरांनी न्यायालयाला पत्र लिहिले आहे. भारतातील न्यायाधीश हे देशाच्या विविधतेचे प्रतीक आहेत ,तर चंद्रचूड यांनी कॉलेजियम प्रणालीच्या फायद्यांची गणना करताना सांगितले. हा अहवाल मान्य झाल्यास दोषी नेत्यांना आयुष्यभर निवडणूक लढवता येणार नाही..
या वर्षी जानेवारी 2023 मध्ये, मूलभूत संरचना सिद्धांताला 50 वर्षे पूर्ण झाली. ते पुढे म्हणाले, मूळ संरचनेचे तत्त्व नॉर्थ स्टारसारखे आहे, जे संविधानाचा अर्थ लावणाऱ्यांना मार्गदर्शन करते आणि पुढे जाण्याचा मार्ग गुंतागुंतीचा असताना न्यायाधीशांच्या मदतीला येतो.
सरन्यायाधीश म्हणाले, त्यांनी सर्वाेच्च न्यायालयाबाबत काही वेगळे बोलण्याची परवानगी घेतली होती, ज्याबद्दल सर्वसामान्यांना माहिती नव्हती. कोरोनाने भारतातील लोकांना व नागरिकांना भावनिक जखमा दिल्या आहे आणि काही लोक अजून बरे झाले नाहीत.
सरन्यायाधीश चंद्रचूड म्हणाले, मी तुम्हाला सर्वाेच्च न्यायालयाविषयी काही सांगेन जे तुम्हाला माहीत नाही. ते म्हणाले, तुम्ही सर्वाेच्च न्यायालयाविषयी इलेक्ट्रॉनिक मीडिया, सोशल मीडियावर वाचता., ते नक्कीच त्याबद्दल रोज वाचतात. कायद्याच्या अहवालात आम्हाला ट्रोल करत आहेत. पुढे म्हणाले, जेव्हा मी भारताचे सरन्यायाधीश म्हणून पदभार स्वीकारला तेव्हा साथीचा रोग कमी होऊ लागला होता.
मी किती मोठी जबाबदारी पार पाडत आहे हे मला माहीत होतं. साथीच्या आजारामुळे प्रलंबित प्रकरणांची संख्या वाढली होती. आपल्यापैकी बहुतेकांनी प्रिय व्यक्ती गमावली होती. साथीच्या रोगाने जगालाच ठप्प केले नाही तर भावनिक जखमा देखील सोडल्या ज्यातून आपण अद्याप सावरलो नाही. भारतातील वकील आणि रजिस्ट्री अधिकाऱ्यांचे प्रयत्न कौतुकास्पद आहेत.
ते म्हणाले, खटले जलदगतीने निकाली काढण्याला प्राधान्य द्यायचे आहे, हे मला माहीत होते. वकिल आणि रजिस्ट्री अधिका-यांवर शारीरिक आणि मानसिक काम करण्याची सक्ती न करता त्यांच्या मानसिक आरोग्याला प्राधान्य द्यायचे आहे, हेही मला माहीत होते. न्याय वितरण व्यवस्थेसाठी ते पोस्टर पर्सन नाहीत, पण दररोज काम पुढे नेण्यात ते नक्कीच आघाडीवर आहेत. त्यांच्या प्रयत्नांची कबुली देणे महत्त्वाचे आहे. आपण मानवी बाजू विसरता कामा नये.
न्यायालयांचे संस्थात्मकीकरण केल्याने पारदर्शकता आणि जबाबदारी वाढते. आपण मानवी बाजू देखील विसरू नये. 10 महिन्यांच्या कालावधीत, माझ्या लक्षात आले आहे की संस्थात्मकीकरण, पारदर्शकता वाढवण्याव्यतिरिक्त, कार्यस्थळाचे मानवीकरण देखील करते. सुप्रीम कोर्टाने त्यांच्या कार्यकाळात न्याय मिळवून देण्यासाठी तंत्रज्ञानाचा अवलंब केला त्या उपाययोजना त्यांनी पुढे स्पष्ट केल्या.
आपल्याकडे असलेली महत्वाची महािती, लेख, ऑडियो, व्हिडीयो तसेच काही सुचना आपण आम्हाला खालील ई-मेल वर पाठवू शकतां.:
email : news@mulniwasinayak.com
